MKE
personelinin iskânına yönelik, Cumhuriyetin başlangıç yıllarında fabrikaların
kurulmasıyla birlikte, iki katlı olarak Almanların inşa ettiği lojmanlar vardı.
Şimdiki Adliye Sarayının karşısındaki
Otopark olarak kullanılan yerde bulunan bu lojmanların, şu anda yerinde yeller
esmektedir!
Yaylacık Mahallesinde
şimdiki Cumartesi Kapalı Pazarının
yerinde, yapılmakta olan yeni Vilayet Konağının karşı aşağısına doğru, tek
katlı ve bahçeli ‘’ Çelik Evleri ‘’ dediğimiz işçi
lojmanlar vardı.
Hacı Hidayet Doğruer Eski
Hastanesinin önünde, şimdiki Umut Sitesinin
bulunduğu yerden aşağıya doğru da yarım bahçeli ‘’ Tip Onikiler ‘’ dediğimiz işçi lojmanları bulunuyordu.
Şimdiki Yaylacık Emniyet Polis
Karakolunun ön alt kısmından karşıda İş Okulu (Endüstri Meslek Lisesi) yanına
ve Baks Geçit hizasına kadar olan yerde yine tek katlı ve geniş bahçeli ‘’ Memur Lojmanları ‘’ vardı.
Şimdiki Migros’ un bulunduğu
yerde, o zamanki halinde dere kanalını üzerinde ve baraka tarzında ‘’ MKE Kooperatifi Satış Mağazası ‘’
bulunuyordu.
Kırıkkale Lisesi – Migros’
un karşısında şimdiki halen mevcut müstakil tek katlı bahçeli lojmanlar da ‘’ Müdür Evleri’’ olarak tanımlanırdı.
Çantepe Askeri Tesislerine
ait yerin Yeni Mahalle tarafında bulunan şimdiki üç katlı ve altı adet olan ‘’ İşçi Lojmanları ‘’ tek – tük
oturanların dışında kaderine terk edilmiş durumda.
Daha sonraları modern tarzda
1960’ lı yıllarda, mevcut İşçi
Lojmanlarından Yeni Mahalleye doğru önce yedinci bloktan on ikinci bloğa ve 1970’
li yıllarda da on üçüncü bloktan itibaren Pazartesi
Kapalı Pazarının önüne kadar olan yere beş katlı olarak ‘’ İdareci Blokları ’’ inşa edilmiştir.
Lojmanlardan başka tren
hattının alt kısmında, şimdiki Asude
Kent Sitesinin altından Uno (Eski Akcan
Un Fabrikası) na kadar olan yerde ‘’
Fidanlık ‘’ dediğimiz, Orta Anadolu da yetişen tekmil meyvelerin
üretildiği, tabir caizse bir çiftlik konumunda olan bahçeler mevcuttu. Burada
üretilen o envai çeşit meyveler, ücreti mukabili MKE personeline satılırdı. Şu anda maalesef ve ne yazık ki buradaki
o meyve ağaçları kesilerek odun yapılmış bulunuyor.
Fidanlığın iç kısmında önce
yapılan ‘’ Eski Havuz ‘’ ve ‘’ Piknik Sahası’’ ile sonradan modern
tarzda yapılan ‘’ Yeni Havuz ‘’ ile ‘’ Restoran ‘’ bölümleri, MKE personeline indirimli olmak üzere halkın
hizmetine açık bulunuyor.
Yine Almanların eğlence
mekânı olarak yaptığı şimdiki Kültür
Merkezi dediğimiz yerdeki ‘’ Fabrikalar
Sineması ‘’ idi. Şu anda Açıkhava
Düğün Salonu olan yerde de ‘’ MKE Yazlık Açıkhava Sineması ‘’
bulunuyordu.
O yılların Kırıkkale’ sinde
bloklarda ikamet ediyor olmak adeta bir ayrıcalıktı. Kurum personeli olarak
saygın bir görevde bulunanlara mahsus bir mekân olarak tanımlanmaktaydı.
Lojmanların akıbetiyle
ilgili de birkaç cümle bahsedelim. Başlangıcından günümüze neredeyse
Cumhuriyetimizle yaşıt olan bu ata yadigârı tarihi evler, son günlerini hüküm
sürmektedir. Sanırım kamuoyunun da bununla pek fazla bir ilgi ve bilgisi olmasa
gerek. Taa ki dün (Perşembe günü) Kale Haber’ de sür manşetten haberi yapılarak
gündeme gelmiş bulunuyor.
Konunun teknik detay ve
ayrıntılarına girmem söz konusu değildir. Ama şunu üzülerek ifade etmek
istiyorum. Şu anda ilk etapta yapılmış olanların tamamı, (Müdür Evleri) hariç yıkılmış vaziyettedir! Sadece altı adet üç katlı İşçi Blokları ile devamındaki beş
katlı İdareci Blokları kısmen ikamete
açık bulunuyor. Onlarda oturanlara da tahliye talimatı gönderilmiş durumda. Bu
demek oluyor ki, seneye bu zamana, şu anda mevcut kalanların da yerinde yeller
esecek!
Öğrendiğim kadarıyla bu
araziye TOKİ talip oluyor. MKE Genel Müdürlüğü ve Destek
Hizmetleri Müdürlüğü ile TOKİ arasındaki pazarlık görüşmelerinde, TOKİ’
nin taleplerini ( arazinin tümüne blok lojman yapmak isteği) ni MKE’ nin kabul etmemesinden dolayı
sonuçsuz kalıyor.
Bunun üzerine diğer görüşme Kırıkkale Belediyesi ile yapılmış
bulunuyor. Bu görüşme sonucu lojmanların bulunduğu toplam arazi üzerine, kuruma
ait mevcut ev sayısı kadar (ki bu sayı 564
konut olarak tespit edilmiş), kuruma bu sayı kadar lojman teslim edilmesi,
kalan boşluğun ise yeşil alan olarak değerlendirilmesi hususunda Belediye ile mutabakata
varılmış bulunuyor.
17 Eylül
de Proje İhalesi tamamlanacak olan yeni oluşumda, 40 bin m2. Park alanı ile birlikte ve genel toplamda 152 bin m2. Alan resmen Kırıkkale
Belediyesine devredilmiş bulunuyor.
40 bin m2.
lik alana Kırıkkale Belediyesi’ nin MKE ile yaptığı protokole istinaden,
Kırıkkale’ nin en büyük, en modern, Sosyal Yaşam Merkezleri – spor alanları – bisiklet
ve yürüyüş yolları olan, büyük bir şehir parkı yapılması planlanıyor.
Bunun gerçekleştirilmesi
hususunda da Kırıkkale Belediye Başkanı Sayın Mehmet SAYGILI ile MKE yetkililerinin
gayet iyi bir görüş birliği içerisinde olduklarını öğrenmiş bulunuyorum.
Bu noktada ben şahsen şunu
belirtmek istiyorum. Yarım asrı geçen bir yaşam zamanını geride bırakmış
olduğum bu şehrin kuruluş tarihine şahitlik eden, gelecek nesillere nereden
nereye gelindiğinin belgeseli niteliğini taşıyan bu binalarımızın hiç değil
bazılarının, geçmişimizi geleceğe taşıması amacıyla ‘’MÜZE’’ tarzında muhafaza edilmesi görüşümü, buradan kamuoyu ile paylaşmak
isterim. Gerçi ilk yapılan lojmanlardan bugün eser kalmadığını ilk paragrafta
üzülerek yazdım.
Bu bağlamda şu anda otopark olarak
kullanılan Adliye karşısındaki yerin bir köşesine, o ilk yapılan iki katlı ve
çift taraflı binanın bir maketi (eski resimlerden) yapılabilir. Ama hiç değilse
mevcutlar içerisinden birkaçı ayrılabilir. Kaldı ki bu yerler aynı zamanda Belediyenin
çeşitli sosyal amaçlı çalışmalarına mekân sahipliği yaparak
değerlendirilebilirler.
Günümüzden şöyle 30 – 40 sene gerilere doğru gidelim.
Günümüz gençliğinin öyle pek te bilemediği ve bizlerin de nereden nereye
geldiğimizin bir belgesi olması hasebiyle bu açıklamayı yapmaya kendimi borçlu
addettiğim içim yazıyorum. Saygılarımla,
NOT: Daha
güncel olması açısından bugün bu yazımız yayımlanmış olup, önceden bildirilen ‘’Salon
Soygunu’’ yazım, 02 Eylül /
Çarşamba günü yayımlanacaktır. Okuyucularımıza arz olur.
28 Ağustos 2015 – Cuma /
11.30.
* * * * *
* * * (Bir evin
güzelliği uyumdur. Bir evin sürekliliği bağlılıktır. Bir evin sevinci
sevgidir. Bir evin zenginliği çocuktur. Bir evin
yasası hizmettir. Bir evin refahı
memnun olan gönüllerdir. ‘’Henry Taylor’’)
KIRLANGIÇOĞLU Oktay.