Geçen hafta Kırıkkale
Üniversitesinde yapılan ve salon koltuklarına anlatılan panelden, iştirak
edemeyip te bilgilenmek isteyenlerin olabileceği düşüncesiyle yazacağımı
belirtmiştim.
En kısa ve basit tarifiyle
ürün; Topraktan, bitkilerden, hayvanlardan,
denizlerden elde edilen
yararlı şey, mahsul, türlü endüstri alanlarında
hammaddelerin işlenmesiyle elde edilen şey.
Yani
hayatımızın her safhasında bizlerin ihtiyacını karşılayan, beslenmemize yarayan
maddelerin tamamıdır. Örnek: (TV, Buzdolabı, Araba, Asansör, Mobilya, sayamayacağımız
kadar gıda maddeleri VS. gibi.)
Burada bunların listesini yapacak değiliz. Fakat ‘’Ürün Güvenliği’’ dendiği zaman bunun neleri kapsadığını ve bilgimiz
olursa neleri kazandıracağını, bilmediğimiz takdirde de nelerimizi
kaybedeceğimizi bilmemiz gerekiyor.
Ürün Güvenliği; Piyasaya arz edilecek her ürünün insan sağlığı, can ve mal güvenliği,
hayvan ve bitki yaşamı ve sağlığı ile çevreye zarar vermeyecek şekilde üretilmesini
ifade eder.
Güvenli Ürün; Kullanım süresi içinde, normal kullanım
koşullarında, risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçüde risk taşıyan, temel
gerekler bakımından azami ölçüde koruma sağlayan ürün ‘’Güvenli Ürün’’ dür.
PGD ( Piyasa
Gözetimi ve Denetimi ), ürün güvenliğinin sağlanması amacıyla kullanılan en önemli araçtır. Ürünlerin
piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında, ürün piyasada veya gerektiğinde
kullanımda iken gerçekleştirilen faaliyetlerdir.
PGD: a.) Güvenli olmayan ürünlerin
güvenli hale getirilmesini temin etmek. b.) İlgili
teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğini, güvenli olup
olmadığını denetlemek. c.) Gerektiğinde yaptırımlar uygulanmasını sağlamak.
PGD; kamu otoritelerinin sorumluluğunda, oransallık ilkesine riayet edilerek,
bağımsız ve tarafsız bir şekilde yürütülür.
PGD ile bir taraftan tüketicilerin güvenliği sağlanırken, diğer taraftan
iktisadi aktörler haksız rekabete karşı korunmaktadır.
PGD faaliyetleri
10 farklı kamu kuruluşu tarafından yürütülmektedir. Bunların her birisinin ilgilendiği ürünler farklı
farklıdır.
Bunlara bazı örnekler verecek
olursak şöyle;
1.-) Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı: Elektrikli - Basınçlı
Ekipmanlar, Asansör, Kazanlar, Otomotiv, Gaz Yakan Cihazlar, Piller – Aküler,
Sivil Kullanım Amaçlı Patlayıcılar ve diğerleri.
2.-) Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı: Gıda Malzemeleri,
Gıdalarla Temaslı Malzemeler, Yemler, Gübreler, Bitki Koruma Ürünleri ve
Veterinerlikte Kullanılan Ürünler.
3.-) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Kişisel Koruyucu Donanımlar.
4.-) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: Oyuncaklar, Kırtasiye Ürünleri, Çocuk - Hobi Spor Ekipmanları, El Aletleri, Çakmaklar ve
diğerleri.
5.-) Sağlık Bakanlığı: Tıbbi
Cihazlar ve Kozmetikler.
6.-) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: Katı Yakıtlar, Yapı Malzemeleri ve Otomotiv Boyaları.
7.-) Ulaştırma, Denizcilik
ve Haberleşme Bakanlığı: Gezi Tekneleri ve
Gemi Teçhizatı.
8.-) Bilgi Teknolo. ve İletişim Kurumu: Telsiz ve Telekomünikasyon – Terminal Ekipmanları.
9.-) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu: Akaryakıtlar ve Madeni Yağlar.
10) Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu: Tütün Mamulleri ve Etil Alkol Ürünleri.
Ürün
Güvenliğiyle ilgili çeşitli Uygunluk İşaretleri vardır. Bu işaretler ve anlamları ise;
TSE: Üzerinde ve
/ veya ambalajına konulduğu ürünlerin ilgili Türk Standartlarına uygun olarak
imal edilerek, piyasaya arz edildiğini ifade eder.
CE: Üreticinin, ilgili teknik düzenleme /
düzenlemelerden kaynaklanan bütün yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve ürünün
ilgili tüm uygunluk değerlendirme işlemlerine tabi tutulduğunu gösteren bir işaret
olup, garanti anlamına gelmez!
E37 veya e37: Araçların aksam, parça, sistem ve ayrı teknik
ünitelerinin tip onay belgeli olduğunu gösteren işarettir.
Ex: Muhtemel patlayıcı ortamda kullanılan teçhizat ve
koruyucu sistemlerin ilgili direktife uygunluğunu ifade eder.
Pİİ: Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliğindeki
tatbik edilebilir olan uygunluk değerlendirme gereklerine uygunluğunu ifade
eder.
Yurdumuzda Enerji Verimli
Cihazların Piyasa Dönüşüm Projesi
uygulanmaktadır. Bu proje kapsamına (Buzdolabı, Bulaşık - Çamaşır Makinesi, Elektrikli Fırın, Televizyon ve
Klima) girmektedir. Bunların enerji verimlilikleri de (A – B – C – D – E – F
- G) şeklinde en verimli (A) dan başlayıp (G)
ye doğru gerilemektedir.
Kaplama Lastiklerin
Denetim Projesi: Türkiye genelinde
bu sektörde faaliyet gösteren toplam 193 firma
bulunmaktadır. Bunlardan sadece 14
firmanın tip onay belgesine sahip olduğu görülmüş olup, yürütülen yoğun
denetimlerden sonra bu sayı 135 e yükselmiştir.
Taşımacılık sektörünün can damarı olan lastik piyasasındaki bu
keşmekeşten dolayı, kaliteli değil de ucuz olan tercih edilmekte ve dolayısıyla
da lastiklerden kaynaklanan trafik kazalarına sebebiyet verilmekte idi. Son
uygulamalarla bu oran neredeyse yarıya düşmüş oldu.
Asansör Denetim Projesi: Bununla
ilgili olarak şimdilik beş başlık altında toplanan bir iyileştirme çalışması
sağlanmış bulunuyor. Bunlar; Mevzuat Düzenlemeleri, Asansör Takip Sistemi, E – Devlet üzerinden Denetim Sonuçlarına Erişim, Asansör Kimlik Numarası,
Asansörlerin yılda bir defa periyodik kontrollerinin yapılmasının yasal hale
getirilmesi.
Elektrik Motorları Projesi: Düşük
verimli AC elektrik motorlarının
daha yüksek verimle çalışanlar ile değiştirilmesi ve piyasanın uygunluk
seviyesini yükseltilmesi amacıyla yürütülen proje.
Projenin ilk aşamasında; 22 ana faaliyetten oluşan bir
denetim süreci planlanmış, bu ana faaliyetler içerisinde yer alan pilot
denetimde, 18 adet motor numunesi alınarak TSE’ ye test edilmek üzere gönderilmiştir. Projenin
ikinci aşamasında ise ilk aşamada gerçekleştirilecek olan denetimlerde alınacak
numunelerin test ve muayeneleri gerçekleştirilecektir.
Horizon 2020 Projesi: Horizon (ufuk)
2020 kapsamında motorlu araç lastiklerinin verimlilik etiketlemesine yönelik
piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerini içeren bir projedir.
Gönüllü Geri Çağırma Faaliyetleri: Gönüllü
geri çağırma, kullanıcılarda olan veya piyasada bulunan bir ürünün insan
sağlığına, can ve mal güvenliğine, hayvan ve bitki yaşamı ile sağlığına ve
çevreye tehdit arz etmesi durumunda, Bakanlık müdahalesine gerek kalmadan
üreticisi tarafından alınan her türlü tedbiri ifade eder. Otomotiv ürün grubunda 718. 000 adet araç için gönüllü
geri çağırma faaliyeti yürütülmektedir.
Bakanlığın bu konuda vatandaşa sunmuş olduğu son hizmet ise ‘’Ürün Güvenliği Şikâyet Hattı – ALO 130’’ dur. GÜVENLİĞİNİZ İÇİN ÖNCE BİLGİLENİN SONRA
DENETLEYİN.
27 Ekim 2016 - Perşembe / 23. 00 – KIRLANGIÇOĞLU
OKTAY.