(6.) SON NASİHAT FAYDA VERMEZ!

          Yazı dizimizin bu son bölümünde genel bir değerlendirme yapıyoruz. Bu değerlendirmedeki bilgiler, gerek bu yola çıkmadan öncesinden, gerek o topraklarda karşılaşıp görüştüğüm kişilerden ve gerekse geldikten sonraki araştırma ve değerlendirmelerden meydana gelmektedir. O itibarla da yazı başlığımı bu şekilde uygun buldum.

          Günlük olarak tutmuş olduğum notlarımı yazıya dönüştürürken, gidilip görülen yerlerle ilgili bilgilerin hikâyelerine genellikle değinmedim. Zira o takdirde her bir hikâye, başlı başına bir köşe yazısı olacak boyuttaki bilgilerdi.

          Yazı dizisi formatımda hazırlamış olduğum hatıratım, gazetede normal tam sayfa boyutunda resimlerle birlikte yayımlandığından, gazete temin imkânı olmayıp ta okumak isteyen okuyucuların mağdur olmamasını temin amacıyla, internet ortamından takibini sağlamak için de, günlük olarak köşemden uzunca yayımlanmıştır.  

          Gitmeden önce görüştüğüm daha önce gidip – gelmiş bir arkadaşımın verdiği bilgiler bana oldukça yararlı oldu. Şöyle ki; Kullandığımız ilaçlarımızın miktarını, orada geçecek süreden fazla olacak şekilde mutlaka yanımızda bulundurmamız gerekiyor. Zira sağlık hizmetinin orada çok pahalıya geldiği söz konusu.

          Bilhassa Mekke de otel odasından çıkarken klimayı çalıştırıp, tekrar geriye odaya dönünce de kapatıp, klima altında kalınmamasına dikkat edilmesini tavsiye etmişti. Böylece hava değişimi çarpmasına uğramdan ve hastalanmadan dönebildik.

          Buradan giderken resmi harçlar gurubundan, oradaki sağlık hizmetlerine yönelik her umreci için firmanın (75 Dolar) ödemesi söz konusu. Bizim gittiğimiz firma yetkililerinin bildirdiğine göre bu hizmetin sağlanmasına yönelik başlangıç itibariyle fevkalade gecikme yaşanmış olması.  

          Kâbe deki ibadetlerle ilgili olarak (tavaf – sa’ y – namaz) esnasında ve süresince klimaların altında veya havalandırma aspiratörlerinin önünde kesinlikle durulmaması. Aynı zamanda zemzem in de mutlaka ılık olan termoslardan (üzerinde İngilizce yazısı olan) içilmesi. Şayet alış – verişe gidilecekse, muhakkak bilen bir bildikle hareket edilmesi ve gereksiz yere para harcanmaması! Hurma alımını da Medine de fiyatın mukayesesini Hurma Hali nde yaparak ve ihtiyaç miktarı kadar alınması.    

          Umre organizasyonuyla ilgilenen çeşitli firmalar var. Bunlar içinde gerçek manada bu işi benimseyip bihakkın ifa edenler olduğu gibi, bu işi adeta bir rant kapısı yapanlar da mevcut.

          Bu yola çıkacakların çok iyi araştırması, kesin bilgilere kavuşması ve sonra karar vermesi gerekir. Bunun için de çok iyi bildik ve güvendik kişilerden elde edecekleri bilgileri enine – boyuna akıl süzgecinden geçirerek karar vermelidirler.

          Bu noktada hısımım – akrabam – eşim – dostum – komşum – arkadaşım diye değerlendirme yapılmamalı. İcabında üçün – beşin de hesabı yapılmamalıdır.

          Sektörde bu konunun üç temel unsuru söz konusu. Firma – Hoca – Rehber. Bu üçlünün birisi eksik ise o iş topal kalıyor. Ana unsur firma olmakla birlikte, diğerleri bunu destekleyen ve tamamlayan elemanlar.

          Amaç ibadet olup bunu da en iyi şekilde yerine getirmeye yönelik olarak bu üç faktörün de birbirini tamamlaması kesinlikle söz konusudur. Bu amacın yerine getirilmesini sağlayan ana unsurun da kâr hırsıyla aç gözlülük yapmadan ve helali minalinden kazanmaya yönelik davranışta olması gerekir!

          Burada vaat edilenle orada karşılaşılan gerçek farklı oluyor. Burada çok tatlı sözlerle ikna edilerek bendedilen kişi, oraya varınca karşısında sorumlu bulamayabiliyor. Varsa da bu defa aldığı cevap ya yetkisinin olmadığı yahut ta kendisinin de yanıltıldığı şeklinde sonuçsuz kalıyor.

          Sadece firmalarla veya şahısların önderliğinde değil, resmi kurum aracılığıyla gidenlerde de çeşitli sıkıntılar çıkıyor. Oraya varınca ilk etapta tabir caizse göstermelik olarak öylesine bir tarif, tavaf ve sa’ y yapıldıktan sonra, herkes başıboş bırakılmak suretiyle ilgili resmi din görevlilerini bulabilirsen – görebilirsen helal olsun diyorlar.

          Türkiye den belli bir cemaate mensup bir firma bünyesinde, engelli çocuğunu tekerlekli sandalyesiyle umre ye getiren ve Kâbe de tavafını yaptıktan sonra (ki nasıl yaptıkları da meçhûl) ne yapılacağını bilemeyen bir ailenin bizden yardım talebini unutamam.

          Yardımcı olup önce tavaf namazlarını kıldırtıp sonra Safa – Merve’ ye götürüp orada da önce niyetlerini yaptırtıp, arkasından da Sa’ y ı nasıl yapıp sonunda duası ve isterlerse namazını da kıldıktan sonra, saç kesimini de yapınca ihramdan çıkabileceklerini bizzat anlattım.

          Yine bu şekilde cemaat gurubuyla gelenlerden, normal rayiç bedelin çok üzerinde ücretin bilâ mecburi alınmak suretiyle getirilmiş oldukları söz konusu.

          Bu da diğer tur firmalarının fiyat değerlerinin mukayeseleriyle ortaya çıkıyor. Bu konuda edindiğim bilgi, gün sayısı ve odada kalacak kişi miktarına göre değişmekle birlikte, 15 gün 2 kişi için ortalama (900 - 1000 Dolar) normal rayiç oluyor.

          Genel olarak bütün şartları eşit olduğu bir ortamda yani yolu – oteli – yemeği velhasıl her bir şeyi üç aşağı – beş yukarı eşitken, belirtilen değerlerde de aşağı – yukarı (50 Dolar) bir farkın söz konusu olabilirliği belirtilmektedir! Bunun ötesindeki değerlerin şaibesi söz konusu oluyor!

          Yani altındaki değerlerde farklı bir yerlerde vurgun, üstü değerlerde ise farklı bir soygun söz konusudur deniliyor! 

          Firmalarla gidenlerde bu durum çok değişik şekilde tezahür ediyor. Kimisi götürdüğü umreciyi orada herhangi bir yere yerleştirdikten sonra bırakıp gidiyor. Vatandaşın hali vakti nedir ilgilenmiyor, arayan bulamıyor. Bulunursa da geldim – geliyorum diyerek kırk mazeret hazır.

          Büyük çoğunluğunun hısın – akraba bağları, ahbap – çavuş ilişkisinde çevresinden Umre ci veya Hacı adayı toplamak suretiyle, ‘’ÇANTACI’’ tabir edilen kişiler, topladığının karşılığında onları esas ana firmaya aktarmak suretiyle ya kendisinin gidiş – dönüşünü bedavaya getirmenin hesabını yapıyor.

          Yahut ta belli bir yüzde komisyon bedel karşılığı bu işi yapıyorlar. Bu konudaki genel piyasa rayici de on müşteri başına, kendisinin gidiş – dönüşünü bedavaya getirmek şeklinde tezahür ediyor!

          Firma adına diye işin simsarlığını yapan Çantacılar, firma ile müşteri arasında oluşturduğu köprü sayesinde, aradan ve havadan rant sağlamış, yani ya gidiş – dönüşünü bedavaya veya kişi başına müşterinin sırtından 100 – 200 Dolar gibi bir meblağ elde ediyor! Bunların hatalarından kaynaklanan eksiklik ve aksaklıklar da sonuçta ana firmaya yansıyor!

          Beklide ömründe bir defa bu yola gidebilmek için biriktirdiği parasının eksik kalan birkaç yüz doları için, icabında vadeli taksitlendirme zorunda kalan bu insanların paraları acaba o insanların kursağından nasıl geçer bilemiyorum! 

          Buradan gidildikten sonra orada karşılaşılan birtakım olumsuzluklar için, götüren kişi ile olan ikili ilişkiden dolayı (akrabalık – arkadaşlık – komşuluk - vs.) ne orada ve nede geldikten sonra burada gerçekler tam olarak ifade edilmekten imtina ediliyor!

          Ömrü hayatında evinden – köyünden - şehrinden çıkmamış, bir restoranta gidip oturmamış, self servis – açık büfe – serpme kahvaltı nedir görmemiş, yürüyen merdivene - asansöre binmemiş, kalite yıldızı sayısı doğrultusunda bir otelde konaklamamış bir kişi ile bunların tamamıyla ömrü geçmiş kişinin kıyaslama ve değerlendirmesi elbette ki bir olmayacaktır.

          Keza ilgili firmanın yapacağı bağlantının anlaşmasında belirleyecek olduğu kahvaltının veya yemeğin şekli – miktarı fiyatını değiştirecektir. Serpme kahvaltı diye 5 – 8 çeşit sunmakla 20 – 30 çeşit olması, yemeklerdeki çeşit ve miktarın durumu doğrudan fiyata yansıyacaktır.        

          Aynı şekilde konaklanılan otelin kalite ve konforu, verdiği hizmetin düzeyi tartışılır. Gün aşa temizliği ve malzeme değişimi yapılan, kaliteli yatağı olanla, haftalık temizlik yapılıp malzeme değişimi olmayıp, baza yatakta kalınan yerin fiyatı da elbet bir olmayacaktır. Ama bu konularda genelde firmalar arasında pekte öyle birbirinden farklılık olmamaktadır.

          Dolayısıyla burada belirlenen fiyat ve vaat edilip söylenilenin, orada karşılaşılıp görülenin farkı, ancak o zaman orada ortaya çıkacaktır.

          Bu noktada aynı yerde hemen hemen tüm şart ve şekil aynı olduğu halde, firmalar arası fiyat farklılığı arasındaki dengesizlik dikkat çekmektedir! Aynı yerde aynı şartlardaki firmaların bu 200 – 250 Dolar lık farkı da anlaşılamamaktadır! 

          Mekke de konakladığımız otelde bizim guruptan başka 7 – 8 tane daha Türk firması kafilesi bulunuyordu. Gerek bizden önce ve gerekse bizden sonra gelen çeşitli Türk Kafilelerine mensup umrecilerle tanışıp konuştum.

          Bunlar içerisinde yurdumuzun dört bir yanından olduğu gibi, Kırıkkale’ den de gelen ve tesadüfen tanıdıklarım vardı. Bunların bir kısmıyla yaptığım görüşmelerde genel manada çeşitli sıkıntılarından bahsettiler. Ben de toparlamak suretiyle açıklamaya çalıştım.

          Yapmış olduğumuz iki haftalık umre ziyaretimizin programı doğrultusunda, kelimenin tam anlamıyla program bitti, günümüz bitti ve biz de bittik ve dönüp geldik. Bu noktada yaş farkını da nazarı itibara almak doğru olur kanaatindeyim. 

          Gitmiş – görmüş olmak için bu iki haftalık program dolu – dolu güzel geçiyor. Kendimize - kafamıza göre bir süreçte hem dinlenmiş ve hem de ibadet etmiş olmak için de iki hafta değil de üç haftalık programla gidilmesi daha doğru olur düşüncesindeyim.                     

          Programda serbest zaman olarak tanımlanan gün ve saatlerde, çeşitli alış – verişler için belirli yerlerle bağlantı yapılmak suretiyle, oraya götürülenlerin yapacağı alış – verişlerin toplam tutarı üzerinden belli bir yüzde komisyon anlaşmaları yapılıyor olması belirtiliyor.         

          Özel Cidde gezisine gitmeden bir gün önce hafızası dolan GSM’ um için, o gün Cidde de Kelle (Kısas) Mescidi öğle namaz çıkışında, mescit avlusundaki seyyar satıcıdan mecburiyetten yüksek kapasiteli bir hafız kartı ile birde flaş disk satın aldım.

          Benim dışımda bizim guruptan bazı arkadaşlarda oldukça makul fiyattan telefon aldılar. Akşam Mekke ye gelince otelde kontrol ettik. Aldıklarımızın hiçbirisi de çalışmıyordu. Benimki neyse ama telefonları alan arkadaş maddi açıdan bayağı sarsıldı.

          Buda gösterdi ki tecrübe ve tavsiyelere uyulmayınca, o tecrübe ve tavsiyeleri verenlerin söyledikleriyle karşılaşman mukadder oluyor.              

 (RESİMLER: Yayınlanmamış olan resimlerden karma olacak.)

‘’YAZI DİZİMİN SONU’’