9 Eylül 1999'da çıkarılan 4457 sayılı yasa ile
adeta maç başladıktan sonra oyun kuralı değişti. Bu tarihe kadar 5400 işgünü 25
yıl süresi emeklilik hakkı kademeli olarak geriye doğru uzatıldı. 1999'daki
Marmara depreminin kargaşasında kimse işin vahametinin farkında olamadı.
Hukukta temel bir kural vardır. Kanunlar
yürürlüğe girdikten sonra ki dönemleri kapsar. Binlere emeklilik hayali kuranların
emeklilikleri ötelendi. Bu düzenleme
sonucu 1999 yılından önce işe başlayan sigortalıların emekli olacağı yaş 3 ila
12 yıl arasında uzatılmıştır. Bu durumu kendimde
biliyorum. Şu anda 28 yılı çalışmakla birlikte hala emekliliğime 6 yılım var.
Bizler işe girerken yani kamuda çalışmaya
başlarken devletle imzaladığımız sözleşmeye göre 25 yıl sonra emekli olacaktık.
Lakin daha sonra gelen hükümetler bizi hayal kırıklığına uğrattı. Çalışmaya
erken başlayanlar, ağır işçilik alanlar ve kadın çalışanların 20 yılda emekli
olması gibi sebeplerle ülkemizde erken emeklilikler yaşanmış, tabiî ki bu
durumda ülke ekonomisini olumsuz etkilemişti. Buna bir çözüm bulmak için
alınması gereken bir tedbir olsa da kanunun geriye işlemesi binlerce mağdur
oluşmasına sebep oldu.
Bu mağdurlar yıllardır seslerini duyurmaya çalışmış hatta EYT Sosyal Yardımlaşma Dernekleri bile kuruldu. Her
seçim döneminde sanki af bekleyen mahkumlar gibi bir umutla “EYT” beklenmeye
başlandı. Cılız da olsa yıllardır bazı siyasiler bunu dillendirdiyse de hiç bu
dönem kadar iş ciddiye varmadı.
24 Haziran Milletvekilliği genel seçimlerinde
dillendirilen EYT şimdi hem İYİ Parti hem de Milliyetçi Hareket Partisi
tarafından meclise getirildi. Mecliste aynı zamanda bütün muhalefet partileri
de destekleyeceklerini açıkladılar. Muhalif milletvekillerinin fire vermemesi
durumunda zaten 302 ile çıkacaktı. Ve bu durum herkesi umutlandırmıştı. Fakat
bir şey hesaba katılmadı. İktidar Partisi muhalefete böyle bir konuda puan kazandırmayacağı için mecliste reddedeceğini
düşünürken hem de meclise EYT ille ilgili önerge vermiş başka bir parti
tarafından reddedildi.
Cumhurbaşkanı deyimi ile 6 milyon 300
bin EYT’ linin maliyeti 25 milyar lira. 38 yaşında emeklimi olunur.” Bu pencereden bakarsak
doğru şu ekonomik şartlarda ülkenin altından kalkacağı bir durum değil lakin
işin aslı böyle değil, Bu kapsamda EYT’den faydalanacak kişi sayısı yaklaşık
700 bin ve maliyeti 2.2 milyar ve en erken yaşta emekli olan kişi 43 yaşında
olabilir. Ki bu sayı yani 43 yaşında emekli olanların sayısı 15-20 bin kişiyi
geçmez.
Kaldı ki her ne
kadar iktidar kabul etmese de öte yandan bu ekonomik kriz döneminde altından
kalkılamayacağı söylense de aslında kaynak hazır. Çalışandan kesilen işsizlik
sigortasında birikmiş 200 milyar bankalara verilmesi yerine hak eden o paranın
gerçek sahiplerine kullanılabilir.
“Emeklilikte
yaşa takılanlar” konusunda asıl sorun özel sektörde çalışanlardır. 50-55 yaşına
gelmiş prim gününü doldurmuş ama yaşı bekleyenler artık o yaştan sonra piyasa
da iş’te bulamamışlar eve ekmek götürecek halleri kalmamıştır.
Bu kadar
dillendirildikten sonra artık bu yasa çıkacak gibi görünüyor. Fakat meclise
kanun tasarısı vermiş olan muhalefet parti iki saatte fikir değiştirip “HDP ile
maaş oylaması hariç aynı yerde bulunmam” diyerek reddetmese bu yasa çıkacaktı. Kısır
siyasi çekişmeler için milleti mağdur etmekte artık yeni siyaset ürünü olsa
gerek.