ANKARADAKİ HIZLI TREN KAZASI

(MESLEKİ YORUM)

İHSAN MEMİŞ * (KTYG Genel Başkanı * Eski TCDD  Mensubu)

Konu: ANKARADAKİ HIZLI TREN KAZASI;

       Ankara marşandiz istasyonunda 13. 12. 2018 tarihinde meydana gelen hızlı tren kazasında 9 kişi ölmüş ve 84 kişide yaralanmıştır. Kaza aynı hatta hem kılavuz lokomotifin ve hem de çıkış yapan  yüksek hızlı trenin aynı hatta çarpışmasıdır. Yani her iki tren aynı hatta kafa kafaya çarpışmışlardır. 4 makinistten 3 ü de ölmüştür.

       Hata; gerek 657 Sayılı Devlet Memurları  Kanunu ve gerekse 6331 sayılı İş sağlığı ve İş güvenliği  kanununa göre işverene aittir. Yani TCDD yöneticilerine aittir. Olayda makasçı, sevk komutunu veren hareket memuru ve birde kondüktör tutuklanmıştır.

       Hareket memuru trenin  zamanında  ve güvenli bir şekilde sevkinden sorumludur. Makasçı verdiği ifadesinde Samsundan geçici görevle geldiğini ve kendisinin elektronik makas kullanma eğitimini almadığını söylemiştir.

       Bu çok müthiş ve telafisi mümkün olmayan yönetim sorumluluğudur. Kondüktör ise Yolcu ve bilet kontrolünü yapan kişi olup bu kazayı durdurma ile bağlantılı hiç bir etkisi yoktur.

       Bir ülkenin Başkentinde her yöne hızlı tren sefere koymuş iseniz buna göre makasların, bunları kullanacak personelin eğitimi ile CTC denen, trenlerin güvenli bir şekilde sevkini yapan sinyalizasyon sisteminin her yöne kurulması gerekmektedir. Sinyalizasyon sistemleri bu gün için artık yerli firmalar tarafından yapılmakta ve kurulmaktadır.

       Hata payları çok düşük olup, ancak deprem heyelan veya yangın gibi aşırı bir felaket anında devreden çıksa bile, bu takdirde yerini bu alanda yetişmiş merkezi sistemde bulunan kumanda merkezine devir etmektedir.

       Bu yatırımlar bir hızlı tren dizisi ve hattın döşenmesinin ancak 1 / 100 ine tekabül eder. Ancak bir çarpışmada ölen insanların bedelleri, kapanan hattın zaman kaybı ve tamir bedelleri bunların en az 20 katı olmaktadır.

       Ulaştırma sektöründe en büyük güvenlik, ehil ve yetişmiş personelin sevk ve idaresinde yolcu ve yük treni çalıştırmaktır. Örneğin politik olarak atanan bir ilkokul öğretmeni, bir zamanlar TCDD de Eğitim Daire Başkanlığı yapılmıştır.

       Bunun gibi örnekler de çoktur. Tren işletmeciliği bir ağır sanayidir. Bu işletmecilikte akraba veya siyaset olmaz. Tren işletmeciliğinde mesleki kariyer çok önemlidir. Örneğin Havacılık sektöründe her eleman yüzlerce eğitim ve güvenlik testlerinden geçirilir.

       Ayrıca Sayın Bakanın sinyalizasyon olmaz ise de trenler çalışır demesi tamamen bilgi noksanlığıdır. Aynı mantıkla düşünülecek olursa, araçlarda emniyet kemer olmadan, airbaglar olmadan veya kışın kış lastiği olmadan da araçlar çalışabilir demek, artık günümüzde çok geride kalan söylemler olmalıdır.

       İnşallah  bu kazadan ders alınarak hatlara gerek sinyalizasyon sistemleri ve lokomotiflere önceden algı yapan güvenlik sistemleri takılarak Türkiye daha güvenli ve mutlu yolculuklar yapar diye ümit etmekteyim.

Not: Bu yazımı daha önce yazmak düşüncem olmasına rağmen, sağlık sorunlarım olduğundan bugün yazmak nasip oldu. İnşallah sağlık sorunlarım şifa bulduğunda siz değerli üyelere daha çok yazılar gönderdiğim gibi, kıymetli üyelerimizde yazarsa onları da sizlere ulaştırmak en büyük idealimdir. Saygılarımla, 

Karda ve Buzda Araç Nasıl Kullanılmalı?

Dr. Suat SARI * KTYG Gen. Bşk. Yrd. – İstanbul İl Temsilcisi.

Karlı ve buzlu zeminde yol alacaksanız, aracınızı daha yumuşak kullanmanız gerektiğini, mutlaka aklınızda bulundurun. Gaza asla sonuna kadar yüklenmeyin, hafif gaz vererek aracınızı kullanın. Aracınızın vites geçişlerini yapmak için devir saatinin sona gelmesini beklemeyin ve vites geçişlerini düşük devirlerde yapın. Frene basmanız gerektiğinde, kuru zeminde frene bastığınız zamandan daha erken bir zamanda ve daha yumuşak bir şekilde frene basın.

Araç Neden Kayar?

Aracınızı karda ve buzda sık sık kaydırıyorsanız en temel hatanız, direksiyonu çevirme şekliniz dir. Direksiyonun ani hareketlerle, fazla ve sert bir şekilde çevrilmesi aracınızın kaymasına neden olacaktır. Aracınız kaymaya başladığında ise ilk yapmanız gereken, aracınızın doğrultusunu düz bir şekilde sabit tutmaktır. Aracınız kaymaya devam ediyorsa ve aracınızda ABS yoksa frene kesinlikle basmayın ve aracınızı hafif direksiyon hareketleri ile yönlendirmeye çalışın. ABS bulunan araçlarda, frene hafif şekilde basılırken direksiyon hafif bir şekilde çevrilerek manevra yapılmalıdır.

Buzlu Yolda Nasıl Hareket Edilmeli?

Buzlu ya da buzlu olması kuvvetle muhtemel yollarda hız mutlaka düşürülmelidir. Tüm manevra lar, gaz ve frene basmak gibi hareketler çok daha yumuşak ve sakin bir şekilde yapılmalıdır. Debriyaj, fren ve gaza birden basılmamalı ya da bu pedallar birden bırakılmamalıdır.

Gizli Buzlanma Nedir ve Nasıl Anlaşılır?

Su aniden donarsa gizli buzlanma oluşur. Gizli buzlanmayı fark etmek gerçekten zordur. Köprü, viyadük, yüksek rakımlı yollar, rüzgarlı alanlar, vadi ve yamaç içleri ile güneş almayan noktalar da gizli buzlanma riski hayli yüksektir. Gizli buzlanmanın olduğu çoğu yerde uyarı tabelaları da bulunur. Bu tarz yerlerden geçerken azami dikkat gösterilmelidir.

Yokuş Yukarı ve Yokuş Aşağı Karlı ve Buzlu Zeminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Buzlu bir yokuş çıkacaksanız yokuşa gelmeden aracınız hızını almış olmalıdır. Yokuş çıkma esnasında ise yüksek viteste, düşük devirde hareket edilmeli. Bunun nedeni ise aracınızın yüksek viteste torkunun daha düşük olmasıdır. Böylelikle patinaj engellenmiş olur.

Yokuş aşağı iniyorsanız ve yol çok buzlu ise biraz daha fazla dikkatli olmalısınız. Aracınızı hızlandırmamaya özen gösterin. Frene çok hafif bir şekilde basabilir, el frenini bir veya iki kademe olacak şekilde, arka tekerlerinizi kilitlemeden çekebilirsiniz. Buna rağmen aracınızın arka kısmı kaymaya başlarsa tüm frenleri bırakın ve direksiyonu arabanın arka kısmının kaydığı yöne çevirerek kontra yapın.

Kara Saplanan Araç Nasıl Çıkarılır?

Kara saplanan araç, gaza yüklenilerek kesinlikle yerinden çıkarılamaz. O anda, gaza hafifçe basarak, patinaj yapmadan geri çıkmalısınız. Aracın oturabileceği yükseklikte kar birikintilerine ise kesinlikle girmemelisiniz. Karda saplama halinde bir ya da birkaç lastiğiniz patinaj yapıyorsa araç paspaslarından destek alabilirsiniz. Araç paspaslarınızı lastiklerin altına koyarak hareket etmeye çalışın. Patinaj yapan lastiğin altındaki kar temizlenmeli, lastiğin zemine tutunmasına yardımcı olunmalıdır. Kara saplandığınız anda, gazdan ayağınızı çekerek bir üst vitese geçmeli siniz. Bazı durumlarda patinaj yapmak zorunda da kalabilirsiniz. Aracınızın patinaj yaparak lastiğinin zemine teması mümkünse bir miktar patinaj yapılabilir.