Atatürk'ün 19 Mayıs 1919 yılında Samsun'a çıkmasıyla başlayan Anadolu'daki milli mücadele hareketi, Yüzüncü yılı dolayısıyla tüm Yurtta çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.

            Amasya, Erzurum ve Sivas'taki milli ruhu galyana getiren çalışmalar coşkuyla hatırlatılırken 1919 Eylül Sivas - 1919 Aralık Ankara yaklaşık 3,5 aylık süre, özellikle Kırıkkale insanlarının tarihe imza attığı bir dönemdir ki; Nedense hep göz ardı edilmektedir.

            Bilindiği gibi Kırıkkale bir Cumhuriyet şehridir. Fakat bu şehir kurulmadan önce de bu bölgenin köyleri kasabaları mevcuttu. Bu köyler ve kasabalar milli mücadele döneminde o zor şartlarda üzerlerine düşen vatanseverlik görevini yüksek bir inançla yerine getirmişlerdir.

            Kırıkkale'nin o tarihlerde (Genel olarak 1919-1922 yılları arasındaki süre milli mücadele dönemi olarak kabul edilir) en yoğun ve gelişmiş yerleşim yeri Keskin ilçesidir. Kırşehir ve Ankara arasındaki coğrafya'ya özellikle ağırlığını koymaktadır.

            Mustafa Kemal Paşa Sivas'ta milli mücadelenin hazırlıklarını yaparken hedefinin artık Ankara olduğunun hissettirmeye başlamıştı fakat o zamanki Ankara Valisi Muhittin Paşa İstanbul'un aslında İngilizlerin emirleri doğrultusunda hareket ederek milli mücadele ve karşı faaliyetler yapıyordu. Özellikle Mustafa Kemal'i Ankara'ya sokmamak için Çorum ve Yozgat'ta İngiliz altınlarıyla kendisine tabi olunmasını istiyordu.

            13 Eylül 335 (1919)  tarihinde Sivas'ta  Heyet-i Temsiliye'nin şöyle bir karar aldığı görülür; "Lereyan-ı milli aleyhindeki harekat-ı hainanesi takarrur eden  ve devren Çorum'da bulunan Ankara Valisi Muhittin Paşa'nın derdestiyle muhfuzen Sivas'a sevki zımmında...."

            Muhittin Paşa aynı gün Ankara'ya dönmek için Çorum'dan ayrılır. Bunun üzerine Ali Fuat Paşa'ya (Cebesoy) tebligatta bulunuldu. Muhittin Paşa'nın tevkifi ile Sivas'a gönderilmesi rica edildi. Fakat anılan bölgede en uygun ve güvenilir Kuva-yı Milliye Keskin'di. Rıza Bey'e de ricada bulunuldu: ( Baykal- aynı eser s.5 ayrıca Kansu s.295)

            Çünkü adı geçen bölgede en iyi teşkilatlanma Keskin'de bulunuyordu. Keskin vatan severlik ve hürriyet ateşiyle ilk örgütlenen ilk yerleşim yerlerinden biriydi.

            Rıza Bey komutasındaki Keskin Müfrezesi 19 Eylül 1919 günü Keskin'le Elmadağ arasındaki Kılıçlar Belinde (Eski ipekyolu üzerindeki Demirli bel) Muhittin Paşayı  yanındaki 60 kişilik jandarma ile birlikte pusuya düşürmüşler. Paşayı yakalayıp jandarmaları serbest bırakmışlardır. Tutuklanan Paşa 4 Keskinli yiğit tarafından 2 günlük bir yolculuktan sonra Sivas'ta  Mustafa Kemal'e teslim edilmiştir.(Ayrıca bu konu, Keskin Cerit Kale köyünden Arap Ali oğlu Hacı Mehmet Bey'den tarafımca dinlenmiştir)

            Bu tarihi görev bölge de ve tüm yurtta sevinçle karşılanmış Milli Mücadele'de yeni bir sayfa açmıştır. Aynı Keskin Kuva-yı Milliye'si Mustafa Kemal ve Arkadaşlarını Kırşehir hududunda karşılayarak 27 Aralık 1919 cumartesi günü Ankara'ya ulaşıncaya kadar eşlik ederler.

            Tüm Şehitlerimizi ve o ana şahitlik eden Gazilerimizi saygı ve rahmetle anıyor, 19 Eylül 1919 günü'nü Kırıkkaleliler adına kutluyoruz.