Tanesi 25 dolar olan yarı iletken çip krizi bir çok markanın üretimi durdurma, Bmw, Mercedes gibi markalara bile donanım düşürme kararı aldırdı. Artık parası olan da alamıyor.

 Kriz devam ederse 2023 model araçlarda 30 sene önceki gibi aracın camını kapı içindeki kolu döndürerek açacak, benzinin ne kadar kaldığını yanan lamba sayısına bakarak anlamaya, lastik havasını arabada taşıdığımız basınç çubuğu ile ölçmeye çalışacağız..

 Dünya çip krizini bir şekilde aşar. Ama emin olun kriz domates de, nohutta, fasulyede özellikle Buğday ve Arpa da olursa  o krizi aşamaz.

 Özellikle buğday ve arpada yıllık tüketim üretim ile nerde ise aynı, hiç bir devletin elinde vatandaşlarına bir yıl yetecek stok yok .

 Tarımsal üretimde sıkıntı olursa bütün dünya hep birlikte beş milyon liralık akıllı evin evde yaşayan insanlara ekmek üretimi yapamadığını , bir milyonluk aracın donanımlarının aç karnına keyif vermediğini,  en önemli gereksinimin tok yaşamak olduğunu herkes anlar.

 TÜİK verilerine göre 2000 yılında 54 milyon olan nüfusumuz 2020 yılında 84 milyona dayandı.

 2000’de 26 milyon 579 bin hektar olan tarım arazisi 2020 Şubat ayında 23 milyon 94 bin hektara kadar düştü. Buna göre tarım alanları 20 senede yüzde 12,3 azaldı.

 Ülkemizde son 20 yılda tarımsal üretim yapan kişi sayısı % 44 işlenen tarım alanı miktarı % 12,3  azalmış malesef.

 Tarımsal üretimde birim alandan alınan verimin artması toplam üretimin azalmasını engellese de azalan su kaynakları ve sürekli artan nüfus karşısında bu bir yere kadar olacaktır.

 Sürekli artan nüfus karşısında tüketimi para ile sağlayamayan, vatandaşı gıda malzemelerine ulaşamayan daha da kötüsü aç kalan milletler kaosa ve savaşa sürüklenecektir.

 Peki bu durum kaçınılmaz sonmu olacaktır. Bence hayır belki tercih edilmeye gidilen son olabilir ama kaçınılmaz son değil.

 Çok seyahat eden bir arkadaşım sohbet ederken uçakla seyahat ederken gördüm ki Avrupa kıtası yoğun görükse de dünyanın kalanı hala boş demişti.

 Verimli ve randımanlı kullanım ile dünya toprakları ve suyu elli belki yüz milyar insanı doyurabilecek büyüklükte ve verimlilikte.

 Toprakta ve suda kirlenmeyi azaltılıp, toprak ve suyu israf etmeden kullanabilsek, üretimi planlı yapabilsek, üretilen ürünlerde israfı minumuma indirebilsek, paylaşımı adilce ve hırsa yenilmeden yapabilirsek dünya bize bir kaç milyon yıl daha yeter.

 Ama malesef öyle olmayacak gibi. Özellikle insanın tükenmeyen hırsı ve fazla kazanma hatta hepsini kazanma isteği değişmeyecek, hükmetme ve hepsine sahip olma isteği gitmeyecek, üretenler hep en az kazananlar olacak gibi görünüyor.

 Bu durumda tarımda  uzun vadeli istikrarlı planlama yapan, kararlı yol izleyen ülkeler tarımsal üretimde ilerleyecek, geri kalan ülkeler planlı ülkelerden ihracaat yapabilmek için sıraya girecek gibi.

 Üreticiler ve Tarımsal üretimde görevli teknik elemanlar olarak bize düşen üretimin azalmasına fırsat vermemek, planlı ve yeterince üretim yapılmasını, bunların olabilmesi için karar mercilerinin doğru kararlar almasını sağlamak olmalıdır.

 Geleceğimizin dünyasında bir çok kriz olacaktır ama en aşılamaz krizler yiyecek ve içecek olarak tüketilen gıdalara ulaşamama krizleri olacaktır..