Türkiye, demiryolu ulaşımında dijitalleşme yolunda önemli bir adım attı. Yapay zeka destekli Otomatik Tren Muayene İstasyonları (OTMİ) sayesinde bakım hızlanıyor, güvenlik üst seviyeye çıkıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, demiryolu ağının dijital çağa uygun hale getirildiğini, bu süreçte yerli ve milli yapay zeka teknolojilerinin kullanıldığını belirtti. OTMİ sistemleri sayesinde trenlerdeki arızaların, daha oluşmadan tespit edilebildiğini söyledi. Bu sayede bakım süreçleri iyileşiyor, kesintiler en aza iniyor.
Trenler hareket halindeyken inceleniyor
TCDD ile TÜBİTAK iş birliğiyle geliştirilen OTMİ, trenler daha hareket halindeyken tüm kritik parçaları analiz edebiliyor. Sistem; yapay zeka destekli görüntü işleme teknolojileri ve sensörlerle donatıldı. Tekerlek aşınmaları, fren sistemleri, aks rulman sıcaklıkları ve yük dengesizlikleri gibi birçok bileşen gerçek zamanlı analiz ediliyor.
Bakan Uraloğlu, “Yapay zeka algoritmaları bu verileri işleyerek arızaları önceden tespit ediyor, bakım ekiplerine erken uyarı gönderiyor. Bu da hem güvenliği artırıyor hem de maliyetleri düşürüyor” dedi.
Akıllı bakım sistemleri yaygınlaşıyor
Kestirimci bakım teknolojileri sayesinde, demiryolu altyapısı sürekli izleniyor. Özel sensörlerle donatılmış trenler, raylardaki kırıklar, çatlaklar ve elektrik sistemlerindeki sorunları önceden belirliyor. Böylece arıza oluşmadan müdahale ediliyor, işletme sürekliliği sağlanıyor.
Yapay zeka ile trafik ve güvenlik yönetimi
Uraloğlu, makinistlerin dikkat seviyesini izleyen sistemlerin de devreye alındığını belirtti. Bu sistemler, yüz hareketlerini, göz kapaklarının kapanma süresini ve baş pozisyonunu izleyerek dikkat dağınıklığını tespit ediyor, gerekirse uyarı veriyor.
Eryaman İzleme Merkezi 7/24 devrede
Yüksek Hızlı Tren (YHT) hatları, Ankara’daki Eryaman İzleme Merkezi’nden sürekli takip ediliyor. Tüneller, köprüler, menfezler ve viyadükler akıllı sensörlerle izleniyor. Rüzgar, sel, deprem gibi doğal afetlere karşı anlık analiz yapılıyor, riskli durumlarda ekipler hızla harekete geçiriliyor.
Gelecekte otonom trenler ve akıllı hizmetler
Uraloğlu, gelecekte otonom trenler ve yapay zeka destekli sinyalizasyon sistemlerinin yaygınlaşacağını açıkladı. Ayrıca, enerji yönetiminde yapay zeka sayesinde hem verimlilik sağlanacak hem de karbon emisyonları düşecek.
Yolcular için de yenilikler geliyor. Akıllı asistanlar ve chatbot'lar, kişiselleştirilmiş hizmet sunarak seyahat deneyimini daha konforlu hale getirecek.
