Kırıkkale’nin Delice ilçesine bağlı Halitli Köyü, köklü tarihiyle dikkat çeken yerleşimlerden biri. Osmanlı arşivlerinde 16. yüzyılın başlarında “Halidli” adıyla yer alan köy, tarihsel süreç içerisinde farklı dönemlerde nüfus hareketlerine, yerleşim değişimlerine ve kültürel dönüşümlere sahne oldu.
Osmanlı Kayıtlarında Halidli
Halitli Köyü’nün bilinen en eski resmi kaydı, Kanuni Sultan Süleyman dönemine denk gelen 1520’li yıllara uzanıyor. Bu dönemde Kırşehir Sancağı’na bağlı Çiçekdağı Nahiyesi sınırlarında yer alan köy, Osmanlı’nın klasik dönem iskân düzenlemeleri içinde anılıyor. Ancak bölgenin yaşadığı siyasi ve sosyal çalkantılar nedeniyle Halitli, birçok köy gibi zaman zaman boşalmış ve yeniden iskân edilmiştir.
Konar-Göçer Türkmenlerden Kalıcı Yerleşime
- yüzyılın sonlarına gelindiğinde, Osmanlı’nın iskân politikaları doğrultusunda Konar-Göçer Türkmen aşiretleri yerleşik düzene geçirilmiştir. Bu süreçte, Halep Türkmenlerinden Haremeyn Aşireti’ne bağlı Bayad Taifesi’nin Karakoyunlu Cemaati mensupları Halitli başta olmak üzere Tekke, Çatallı, Tavaözü, Barakobası ve Tatlıcak gibi civar köylere yerleştirilmiştir.
Nüfus Artışı ve Yerel Göç Hareketleri
1840 yılı Osmanlı nüfus defterlerinde Halidli’de 14 hane ve 35 erkek nüfus kayıtlıydı. Ancak bu rakam 1904 yılına gelindiğinde ciddi şekilde artmış, hane sayısı 86’ya yükselmiştir. Bu artışta, çevre köylerden – özellikle Çayan Köyü’nden – gelen göçlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Nüfus hareketleri, köyün sosyal yapısını çeşitlendirmiştir.
Türkmen Soyları ve Aile Yapısı
Halitli Köyü’nün bugünkü nüfusu, büyük oranda Türkmen kökenlidir. Haremeyn Aşireti’nin Karakoyunlu koluna dayanan kökenler, köyün sosyal dokusunu hâlâ belirgin şekilde yansıtır. Köydeki bilinen soy ailelerden bazıları şunlardır: Fakıosmanoğulları, Yakupoğulları (Denek), Bayadoğulları, Cüceoğulları, Karasolaklar, Kuyubaşı, Mikdatoğulları, Kara Ömerler, Vayıtlar, Mustular, Musalar, Mustafa Oğulları ve Kasımoğulları.
Bu aile yapısı, sadece biyolojik bir bağdan ibaret değil; aynı zamanda Halitli’nin geleneklerini, kültürel kimliğini ve dayanışma kültürünü günümüze taşıyan bir miras olarak öne çıkıyor.
Geçmişten Günümüze Bir Kültür Taşıyıcısı
Halitli Köyü, bugün sadece bir kırsal yerleşim alanı değil; aynı zamanda Osmanlı'dan Cumhuriyet dönemine ve günümüze uzanan çok katmanlı bir tarihî hafızanın taşıyıcısıdır. "Osmanlı Nüfus Defterlerinde Kırıkkale 1840" gibi akademik kaynaklar, köyün hem tarihsel hem de etnografik açıdan ne denli önemli bir yere sahip olduğunu gözler önüne seriyor.
Kültürel zenginliğini koruyarak günümüze ulaşan Halitli, Kırıkkale’nin tarihine ışık tutan nadide köylerden biri olmaya devam ediyor.
