İspanya ve Portekiz’de milyonlarca kişiyi etkileyen büyük çaplı elektrik kesintisinin ardından başlayan neden tartışması sürüyor. Resmi kurumlar siber saldırı ihtimalini dışlarken, uzmanlar yenilenebilir enerji kaynaklarının şebekedeki yükü artırmış olabileceğine dikkat çekiyor.
İspanya ve Portekiz’de milyonlarca insanın günlük yaşamını aksatan geniş çaplı elektrik kesintisinin ardından başlayan tartışmalar devam ediyor. Kesintiye ilişkin farklı senaryolar öne sürülürken, şimdiye kadar resmi makamlar tarafından doğrulanmış net bir neden açıklanmadı.
Portekiz’in ulusal enerji şirketi REN, kesintinin yüksek gerilim hatlarındaki anormal salınımlardan kaynaklanmış olabileceğini, bu durumun da İber Yarımadası’nda gözlemlenen ani sıcaklık değişimleriyle ilişkili olabileceğini belirtti. Ancak gerekçe, sosyal medya kullanıcıları ve bazı uzmanlar tarafından inandırıcı bulunmadı.
Olası bir siber saldırı ihtimali de gündeme gelirken, Portekiz Siber Güvenlik Merkezi ve Avrupa Birliği yetkilileri bu yönde herhangi bir bulguya rastlanmadığını açıkladı. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, düzenlediği basın toplantılarında tüm ihtimallerin değerlendirildiğini ancak henüz kesin bir sonuca ulaşılamadığını ifade etti.
Elektrik sistemindeki dengesizliklere dikkat çeken enerji uzmanı Jorge Morales de Labra, ülkenin yenilenebilir enerji üretim kapasitesinin şebekeyi zaman zaman aşırı yüklediğini belirtti. Morales, aşırı üretimin santrallerdeki koruma sistemlerini devreye sokarak voltaj düşüşüne neden olabileceğini kaydetti.
İspanya elektrik şirketi Operasyonel Hizmetler Direktörü Eduardo Prieto da elektrik akışında ciddi üretim kaybına denk gelen dalgalanmaların gözlemlendiğini belirtti. Sistemdeki verilerin analiz edilmesiyle kesintinin detaylarının ortaya çıkacağı bildirildi.
Kesintinin sanayi ve hizmet sektörlerinde yol açtığı ekonomik zararın ise en az 1 milyar euroyu bulabileceği tahmin ediliyor. Üretimin durması, soğutma sistemlerinin devre dışı kalması gibi nedenlerle kayıpların daha da artabileceği öngörülüyor.
İspanya’daki uzmanlar, yaşanan kesintinin enerji sisteminde var olan yapısal zorlukları ortaya koyduğuna dikkat çekerken, altyapı kontrol sistemlerinin gelecekte yapay zeka ile entegrasyonunun risklerinin de göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguluyor.
Yetkililerden ve enerji sağlayıcı şirketlerden olayla ilgili daha ayrıntılı ve tatmin edici açıklamalar yapılması yönündeki beklentiler sürerken, kamuoyunda kesintinin gerçek nedenine ilişkin belirsizlik devam ediyor.
