KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesinde Dr. Öğretim Üyesi Rafet Çağrı Öztürk danışmanlığındaki Creatiny İnsansız Su Üstü Aracı Takımı, 2022'de Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının düzenlediği "2022 ROBOİK Otonom İnsansız Su Üstü Araçları Prototip Yarışması"na katıldı.
Farklı mühendislik bölümü öğrencilerinden oluşan ekip, 3-5 Haziran 2022'de gerçekleştirilen yarışmada, "Lina" adlı kayıcı gövdeli gemi prototipi ile Türkiye birincisi oldu.
Takım, daha sonra savunma sanayisine uygun otonom su üstü aracı üretmek için "İnsansız Elektrikli Gemi Projesi"ni hazırladı. Proje kapsamında tasarımdan üretime kadar yaklaşık 7 ay çalışan ekip, mini insansız deniz aracının ilk prototipini üretti.
Ürettikleri deniz aracı ile 22-28 Mart'ta ABD'de düzenlenen "13. RoboBoat 2023 Elektrikli Otonom Su Üstü Araç Yarışması"na katılan gençler, dünya ikinciliği ödülünün de sahibi oldu.
Savunma sanayisinin yanı sıra çevre temizliği ve arama kurtarma faaliyetleri gibi zorlu görevlerde kullanılabilecek projeyi geliştirmeye devam eden gençler, Ağustos 2024'te Norveç'te gerçekleştirilecek yarışmaya da birincilik hedefiyle katılacak.
KTÜ Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği 3. sınıf öğrencisi Kemal Aybars Işık, AA muhabirine, takım olarak Savunma Sanayii Başkanlığının düzenlediği yarışmaya katılmak üzere bir araya geldiklerini söyledi.
İlk ürettikleri mini gemi ile 2022'de gerçekleştirilen yarışmada 500 takım arasında birinciliği elde ettiklerini anlatan Işık, "Ondan sonra ABD'de düzenlenen 13. RoboBoat 2023 Elektrikli Otonom Su Üstü Araç Yarışması'na davet edildik. Bunun sonucunda da bu gemimizi tasarladık." diye konuştu.
Işık, gemiyi katamaran (birbirine bağlanmış iki tekneden oluşan ve gezi denizciliğinde kullanılan deniz taşıtı) tarzında tasarladıklarını belirterek, "Gemimiz otonom şekilde çalışmakta. Otonom sistemleri, görüntü işleme yöntemleriyle çalışıyor. Ön tarafında bir tane zed kamerası bulunmakta. Zed kamera sayesinde hem görüntünün şeklini hem renklerini algılayarak, o renklere ve şekillere göre yapması gerekenleri kendisi belirleyip yapıyor." dedi.
Ürettikleri geminin kullanım amaçlarının birden fazla olduğuna dikkati çeken Işık, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bizim başlangıçta amacımız savunma sanayine uygun otonom bir su üstü aracı üretmekti. Daha sonrasında sivil alanlarda da kullanmaya başladık. Mesela bir sel baskınında önceden sel bölgesine giderek orada yaşayan bir canlı olup olmadığını erkenden tespit edebilmektedir. Aynı zamanda denizlerde ve gemilerde yaşanan kazalar sonucunda yaşanan yangınlara ilk müdahaleyi de gemimiz ile yapabilmekteyiz. Hızlı müdahale yeteneği sayesinde erken müdahale yaparak, olayların büyümesini engelleyebiliyoruz. Aynı zamanda gemimiz denizlerde ve okyanuslardaki çöpleri kendisi tespit edip toplama özelliği de göstermekte."
Işık, bu kapsamda ürettikleri otonom geminin arama kurtarma, çevre temizliği ve savunma sanayinde kullanılmak üzere zorlu görevlere hazır olduğunu vurgulayarak, "Hedefimiz yerli ve milli insansız su üstü araçlarının daha ileriye gitmesini sağlamak. Bunları hem savunma sanayisinde hem de arama kurtarma gibi faaliyetlerde kullanmak istiyoruz. Bu sayede zorlu görevlerde insan gücü ve can kaybının önüne geçilmesini hedefliyoruz." diye konuştu.
Norveç'te gelecek yıl ağustosta yapılacak otonom gemi yarışması Njord Challenge'a katılmak için hazırlandıklarını belirten Işık, "Çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Birincilik alarak ülkemizi uluslararası alanda tanıtıp ön plana çıkartmak istiyoruz. Ondan sonraki süreçte ülkemizin otonom denizcilik sektöründe daha da ilerlemesi adına projelerimizi geliştirmeyi planlıyoruz." diye konuştu.
Işık, ürettikleri otonom su üstü aracına balıkçılık alanında da yenilikler getirmek istediklerini, tesislerde balık besleme olayının uzaktan otonom şekilde sağlanması gibi yeni görevleri de gerçekleştirmesini hedeflediklerini söyledi.
Ticarileşme noktasında da adım atmak istediklerini dile getiren Kemal Aybars Işık, bu yönde çalışmalara başladıklarını kaydetti.
